PRIPREMILA: Dr DRAGANA GRAHOVAC, doktor medicine
Hajde da vidimo neke osnovne činjenice vezane za karcinom grlića materice
Karcinom grlića materice je, po učestalosti, četvrti najčešći karcinom kod žena, sa preko pola miliona novooboljelih širom svijeta, a po stopi smrtnosti zauzima neslavno 2. mjesto (odmah iza karcinoma dojke)
Najčešće se dijagnostikuje kod mladih žena, između 35. i 44. godine, znači žena baš u generativnom periodu (na žalost ta granica se spušta,pa je danas to i 20,25godina)
Rizične grupe žena:
Rano upražnjavanje seksualnih odnosa
Često mjenjanje seksualnih partnera
Žene sa velikm brojem porođaja
Žene u vezi sa promiskuitetnim muškarcima
Prostitutke
Žene oboljele od polno-veneričnih bolesti
Faktori rizika:
Najveći faktor rizika je infekcija seksualno prenosivim HPV virusom (Humani Papilloma Virus)
Rana seksualna aktivnost i rano seksualno sazrevanje
Mnogobrojnost seksualnih partnera, seksualni odnosi bez zaštite
Loši socijalno ekonomski uslovi, loša higijena
Pušenje
Kontraceptivna sredstva
Znaci bolesti:
Bolest može dugo da bude asimptomatska,a kada se jave simptomi to je najčešće:
- Krvarenja između 2 ciklusa
- Oskudna krvarenja poslije seksualnih odnosa (kontaktno krvarenje)
- Abnormalno pojačan sekret
HPV
Infekcija Humanim papilloma virusom (HPV) je najvažniji faktor rizika i neophodan uslov za nastanak raka grlića materice. Iako je HPV infekcija jako proširena u populaciji, od HPV asociranih lezija oboljeva samo mali broj nosilaca virusa. Zbog toga se HPV infekcija smatra nužnim ali nedovoljnim uslovom za nastanak ovih oboljenja. Znači pored HPV infekcije potrebno je i postojanje određenih riziko faktori.
Danas je poznato preko 100 tipova HPV a oko 30 tipova prenosi se seksualnim odnosom te se zovu i genitalni HPV i različitog su onkogenog potencijala
Razlikujemo 3 grupe genitalnih HPV:
1. Tipovi niskog onkogenog potencijala:
HPV 6 i 11, rjeđe tipovi 30.34,41,42,43.44
2. Tipovi umjerenog onkogenog potencijala:
HPV 31,33,35,39,51,52,58,61.
3. Tipovi visokog onkogenog potencijala:
HPV 16 i 18, rjeđe 45 i 46.
Dijagnostika
Na osnovu anamneze i ginekološkog pregleda, citološka dijagnostika (Papa), biopsija, kolposkopija
Terapija
Hiruška i radiološka.
“RANO OTKRIVANJE MOŽE SPRIJEČITI RAK GRLIĆA MATERICE”
Ukoliko ovo oboljenje otkrijemo u početnoj ili ranoj fazi – moguće izlječenje u potpunosti i vrlo često se događa da pored spašavanja života žene spasimo i organ bez kojeg nije moguće ostvariti materinstvo. Treba dodati da rak grlića materice najučestalije pogađa žene baš u generativnom periodu. Uz sva znanja koja nudi nauka, uz razumno ponašanje i redovne kontrole zdravstvenog stanja maligna bolest, odnosno rak više nije neminovnost koja gasi život, ali je poražavajuća činjenica da i pored svih kampanja i edukacija, postojanja vakcine, dugog perioda razvoja (od neinvazivnog u invazivni) karcinom grlića materice svaki dan odnosi živote žena i zato o njemu trebamo razmišljati mnogo češće…
